مدتهاست که فواید ورزش برای قلب و عروق شناخته شده است. اما امروزه مشخص شده که ورزش برای همه بدن و حتی مغز سودمند است. پورفسور جان جی راتی استاد روانشناسی دانشگاه هاروارد و نویسنده کتاب راهنمای استفاده از مغز معتقد است که ورزش برای ذهن و روح است نه برای جسم زیرا که تاثیر مستقیم بر حوصله، توانایی، هوشیاری و احساس سرحالی دارد.

 

پروفسور استفان سی پوتنام طی آزمایشات خود به این نتیجه رسیده است که  کودکانی که قبل از وارد شدن به کلاس درس حدود ۱۵ تا ۴۵ دقیقه می‌دوند و فعالیت می‌کنند تا ۲ الی ۴ ساعت بعد از آن رفتار متعادل‌تری دارند و شاداب‌ترند.همچنین استفان با مطالعه بر روی حیوانات نخستین عقیده دارد که تمرین و فعالیت بدنی باعث بوجود آمدن سلولهای جدیدی برای رشد شده و باعث طراوت بخشیدن به ذهن می‌شود. همچنین به نظر او ورزش کردن باعث تحریک رشد رشته‌های عصبی می‌شود و آن را رشد شگفت انگیز مغز می‌خواند.

 

ورزش جریان خون را در کل بدن افزایش می‌دهد و بالطبع جریان خون در مغز نیز افزایش می‌یابد. به نظر می‌رسد افزایش جریان خون در مغز فرایند از دست رفتن بافت سلولی مغز را که در حدود ۴۰ سالگی شروع می‌شود کند می‌کند. کریستین اندرسون مشاور تناسب اندام دانشگاه سان فرانسیسکومی‌گوید: ورزش از بسیاری جهات بر روی سیستم عصبی تاثیر گذار است از جمله تاثیرات مواد مخدر و مواد شیمیایی که احساس رضایتمندی کاذب در انسان ایجاد می‌کنند را از بین می‌برد.به عبارت دیگر اگر نمی‌خواهید احساس شادمانی در شما زودگذر باشد می‌توانید به ورزش کردن روی بیاورید.به گفته اندرسون وقتی که ورزش می‌کنید بهتر فکر می‌کنید، روحیه قوی تری دارید و کارهای روزمره تان را به نحو احسن انجام می‌دهید. سیستم عصبی تحریک شده و بازدهی بسیار بالایی پیدا می‌کند.

 

اگر چه بسیاری از ما شنیده ایم که "جنگ نوعی بحران است " می‌توان افسردگی را هم بحران زندگی دانست که تاثیر مستقیم بر حافظه و کارهای روزمره حتی از خواب بیدار شدن، لباس پوشیدن و کارایی انسان دارد.اگر شما بتوانید کنترل بدن خود را در دست بگیرید می‌توانید بر همه بحرانها غلبه کنید

 

مطالعات مختلف نوع ورزش خاصی را مشخص نکرده اند اما محققان می‌گویند که برای بهره مند شدن از منافع ورزش نیازی نیست که خود را خسته و فرسوده کنید. برخی مطالعات نشان می‌دهند که حتی پیاده روی مرتب هم به کارکرد بهتر و تقویت مغز کمک می‌کند. دانشمندان ارتباطی بین قلب سالم و مغز سالم یافته‌اند که نشان می‌دهد ورزش نه تنها برای قلب بلکه برای تمام بدن مفید است، همانطور که  قلب و ششها واکنشی سریع نسبت به دویدن بر روی دستگاه دوی ثابت نشان می دهند، مغز هم به آرامی با هر قدم قعالیت می کند. برای سلامت دائمی مغز، روزانه حداقل ۳۰ دقیقه فعالیت جسمانی (دویدن و نرمش های هوازی) می تواند نقش شایان توجهی داشته باشد.

 

همچنین یوگا و مدیتیشن استرس را تخلیه می‌کند. استرس قاتل حافظه است اما یوگا و مدیتیشن با کاهش استرس، پایین آوردن فشار خون، کاهش سرعت تنفس، کاهش سرعت متابولیسم و آزاد کردن تنش از ماهیچه‌ها، ذهن را تقویت می‌کنند.

 

علاوه بر ورزش کردن که یکی از بهترین شیوه های تقویت مغر است، پژوهشگران روش‌های مختلفی را برای تقویت ، شارژ کردن و افزایش کارآیی مغز ارائه کرده‌اند که به برخی از این روش ها می پردازیم.

 

استرس قدرت مغزی ما را تحلیل می برد. ذهنی که در استرس گرفتار شده بیشتر منابع حافظه ما را مصرف می کند و به این ترتیب ذهنی ضعیف و کودن برای ما باقی می گذارد. سعی کنید برای خود عادتهای ساده تفریحی در طول روز تعیین کنید تا بتوانید به کمک آنها استرس را از ذهن خود پاک نمایید. برخی از این تفریحات ساده و مفید برای ذهن و بدن و روان عبارتند از: گوش دادن به موسیقی مورد علاقه، بازی با کودکان، قدردانی از دیگران، پیاده روی، دوچرخه سواری و یا شنا به طور روزانه، کار کردن با یک وبلاگ و بالاخره شرکت در کلاس‌های یوگا و سلامت به طور روزانه.

ذهن خود را ورزش دهید.

 

همانطور که ورزش جسمی برای بهره‌مندی از یک بدن قوی و سالم ضروری است ورزش ذهنی نیز به همین اندازه حائز اهمیت است تا بتوانید ذهنی تیز و فعال داشته باشد. آیا تا به حال توجه کرده‌اید که چرا کودکان قدرت مغزی قوی‌تری نسبت به افراد بالغ دارند؟ چون کودکان ذهنی بازیگوش دارند و یک چنین ذهنی توان حافظه را بالا می‌برد. برای رسیدن به چنین توانایی می‌توانید پازل یا جدول حل کنید، در کارهای گروهی داوطلب شوید، با دیگران تعامل کنید، به یک سرگرمی مانند مطالعه، نقاشی یا حتی تماشای پرندگان مشغول شوید، یک مهارت جدید یا یک زبان جدید بیاموزید

 

بسیاری از بیماری های قابل پیشگیری مانند دیابت نوع دوم، چاقی، فشار خون و… می توانند تاثیر بسزایی در پیر شدن مغز داشته باشند. فعال و سالم نگه داشتن سیستم گردش خون با کارهایی از قبیل سیگار نکشیدن و عدم استفاده از چربی های اشباع شده مانع از پیری زودرس مغز میشود.

 

در زمان استراحت و رویا، خاطرات به آرامی مرور میشوند، بعضی دور ریخته میشوند و بعضی ذخیره می شوند.مطالعات نشان می‏دهند وقتی دچار کمبود خواب هستیم، پروتئینی که سیناپس‏ها (محل تماس دو عصب) را شکل می دهد توانایی کافی برای تفکر و فراگیری را از دست می‏دهد، علاوه بر این خواب ناکافی با فراموشی در ایام کهولت رابطه مستقیم دارد.

آرامش خود را حفظ کنید

 

استرس تاثیر بد و مخربی روی مغز می گذارد و با ترشح هورمون‏های خطرناکی در ناحیه‏ی هیپوکمپوس (hippocampus) و سایر قسمت های مغز، حافظه را تحت تاثیر قرار می‏دهد. بعضی از دانشمندان بر این عقیده‏اند که داشتن یک زندگی متعادل و دنبال کردن فعالیت های آرامش بخش مانند یوگا، حضور در اجتماع و انجام فعالیت‏های هنری می تواند روند فراموشی براثر کهولت سن و پیری مغز را به تاخیر بیاندازد.

 

در کنار فعالیت بدنی منظم و سایر روش های ذکر شده، تغذیه برای تقویت و کارکرد مغز بسیار حائز اهمیت است،در این قسمت به نکات تغذیه ای مهم برای تقویت مغز پرداخته ایم. 

-متعادل بخورید

انرژی بسیار زیاد یا انرژی بسیار کم خللی بزرگ در کارایی مغز ایجاد میکند. رژیم غذایی تشکیل شده از مواد قندی کم با فیبر بالا و چربی و پروتئین معمولی بسیارآرام تر از غذاهایی با میزان قند بالا (مانند شیرینی جات و نشاسته) در بدن تجزیه میشوند.سرعت ثابت و ملایم هضم در روده مقدار انرژی بیشتری را به مغز می رساند، و باعث بهینه‏سازی سوخت و ساز در ارگانهایی شوند که می توانند در سلامتی طولانی مدت نقش بسزایی داشته باشند.

-مراقب رژیم غذاییتان باشید

همانطور که پرخوری فعالیت مغز را کند میکند و در طولانی مدت باعث وارد آمدن به مغز می‏شود، کمبود کالری هم می تواند اثر مشابهی را بر مغز گذارد. رژیم های غذایی مفرط می تواند باعث طولانی شدن برخی دردها در بدن و در نتیجه سلب آسایش شوند، احساسی که باعث اعتیاد افراد به لاغرماندن ( ترس از چاق شدن) شود. بسیاری از مطالعات رژیم های غذایی مفرط را با حواس پرتی ، اختلال در حافظه و پریشانی مرتبط می دانند.

-از قهوه تان لذت ببرید

تحقیقات نشان داده است که استفاده منظم از کافئین از مغز محافظت می کند. بر اساس یک مطالعه علمی ۲ الی ۴ بار سرحال آمدن بعد از خستگی در یک روز می تواند به کاهش فراموشی کمک کند و ۳۰ تا ۶۰ درصد از بروز آلزیمر پیشگیری کند. اینکه آیا کافین موجود در چای و قهوه باعث رفع خستگی میشود یا آنتی اکسیدان موجود در آنها هنوز مشخص نیست اما قهوه باعث افزایش سطح هوشیاری در این بعداز ظهر و چند سال بعد میشود.

-ماهی بخورید

براساس تئوری های جدید وجود ماهی در رژیم غذایی انسانها می تواند نقش بسزایی در تقویت حافظه انسانها داشته باشد. اسیدهای چرب مورد نیاز مانند امگا ۳، برای ساختمان مغز مهم بشمار می آیند و تاثیر آنها برای درمان بیماری های مغزی بسیار موثر است.مطالعات انجام گرفته بر روی تاثیر مکمل امگا ۳ نتایج جالبی را به همراه داشت که نشان می داد امگا ۳ دربرخی دیگر از منابع غذایی مانند تخم کتان، ماهی ها و برخی از حیوانات علف خوار نیز یافت می شود.

-بادام بخورید

بادام حافظه را تقویت می‌کند و اگر در ترکیب با شیر قبل از رفتن به رختخواب و یا پس از برخاستن از خواب به هنگام صبح مصرف شود تاثیر بهتری دارد.

-آب سیب بنوشید

پژوهشگران دانشگاه ماساچوست لوول نشان داده‌اند؛ آب سیب تولید نوعی انتقال دهنده عصبی حیاتی موسوم به استیل کولین را در مغز افزایش داده و از این طریق قدرت حافظه را نیز تشدید می‌کند.

 

محققان هنوز مطمئن نیستند که میزان مورد نیاز ورزش برای بهتر شدن تقویت حافظه چقدر است، اما چیزی که می‌دانیم این است که حتی مقدار بسیار کمی ‌ورزش و فعالیت فیزیکی می‌تواند به بهتر شدن تقویت حافظه شما کمک کند و این تاثیر وقتی بیشتر می‌شود که مرتبا و حداقل سه بار در هفته ورزش کنید.هدف نهایی شما باید ورزش به مدت ۳۰ دقیقه در روز و در بیشتر روزهای هفته باشد که بهترین حالت برای قلب است. مطالعات متعدد نشان داده‌اند که جلسات ورزشی ۳۰ دقیقه‌ای برای مغز نیز بسیار مفید هستند.